Upptakagreining smįskjįlfta

Žegar margir skjįlftar verša į litlu svęši er algengt aš bylgjuhreyfingin, sem męld er meš jaršskjįlftamęlum, sé nęsta keimlķk ķ öllum skjįlftanna. Fį mį stęršfręšilegt mat į žvķ hversu lķk hreyfingin er meš žvķ aš reikna vķxlfylgni skjįlftalķnurita frį svipušum skjįlftum. Śt frį vķxlfylgninni er einnig unnt aš męla mjög nįkvęmlega mun ķ komutķma bylgna frį svipušum skjįlftum. Ef gert er rįš fyrir aš tķmamunurinn stafi eingöngu af mismikilli fjarlęgš skjįlftanna frį męlistöš er unnt aš reikna innbyršis stašsetningar skjįlftažyrpingarinnar meš mun meiri nįkvęmni en algildar stašsetningar einstakra skjįlfta. Žetta stafar af žvķ aš reiknuš fjarlęgš milli skjįlftanna er ónęmari fyrir skekkjum ķ hrašalķkani žvķ sem notaš er en žegar reiknuš er stašsetning einstakra skjįlfta. Sś ašferš sem notuš er į Vešurstofunni notar samhliša algildan tķma og bętir žvķ jafnframt algilda stašsetningu hrinunnar (Slunga o.fl. 1995).

Ķ lok janśar 1997 uršu į annan tug smįskjįlfta noršur af holu 10 į Nesjavöllum. Innbyršis stašsetningar skjįlftanna voru įkvaršašar meš ašferšum žeim sem aš ofan er lżst og eru nišurstöšurnar sżndar į mynd 6. Ķ ljós kom aš mešalfjarlęgš 15 skjįlfta frį besta plani sem hęgt er aš fella ķ gegnum žyrpinguna var um 11 m. Planiš er nęr lóšrétt og strik um žaš bil N-S. Strikiš er

  

Figure 6: Upptök skjįlfta ķ žyrpingu sem varš undir Nesjavöllum 28. janśar 1997. Skjįlftinn sem merktur er meš grįum punkti var ekki notašur viš įkvöršun plans gegnum žyrpinguna. Mynd a sżnir upptökin ķ lįréttum fleti žar sem x įs vex til austurs og y įs til noršurs. Mynd b sżnir upptökin ķ lóšréttu sniši žvert į strikstefnu besta plans gegnum žyrpinguna, z er dżpi. Lengst til hęgri eru pólar allra plana gegnum žyrpinguna, žannig aš mešalfjarlęgš skjįlftanna frį planinu er innan viš 50 m, teiknašir į nešri hįlfkślu. Kvaršinn sżnir mešalfjarlęgš skjįlftanna 15 frį plani. Strik besta plans gegnum skjįlftažyrpinguna er žokkalega įkvaršaš en halli žess sķšur.

žokkalega įkvaršaš en hallinn sķšur (mynd 6c), enda uršu allir skjįlftarnir į svipušu dżpi, milli 4.5 og 4.7 km.

Innbyršis stašsetningar hafa veriš įkvaršašar fyrir į fimmta tug smįhrina sem oršiš hafa į Hengilssvęšinu į undanförnum įrum. Ķ mörgum tilfellum er unnt aš fella plan gegnum skjįlftažyrpinguna eftir aš hśn hefur veriš endurstašsett. Einfaldast er įlykta sem svo aš besta plan gegnum žyrpinguna falli saman viš sameiginlegt brotplan skjįlftanna. Ekki er žó öruggt aš žetta eigi allstašar viš. Žekkt eru dęmi um hrinur į Hengilssvęšinu žar sem unnt er aš fella plan aš stašsetningum skjįlftanna meš mikilli nįkvęmni en brotlausnir skjįlftanna benda til hreyfinga į mörgum samsķša plönum meš ašra strikstefnu en besta plan gegnum žyrpinguna (Siguršur Th. Rögnvaldsson og Grķmur Björnsson 1995). Leitt hefur veriš getum aš žvķ aš žetta stafi af vökvabrotum (e. hydrofracturing) žar sem skjįlftarnir verša viš uppstreymisrįs vökva en stefna brotplans hvers skjįlfta rįšist af rķkjandi spennusviši į svęšinu (Slunga, munnl. uppl. 1997).

Algengast er aš brotfletirnir hafi strikstefnu nęrri N-S en einnig eru A-V og 25$^{\circ}$-30$^{\circ}$A stefnur algengar (mynd 7).

  

Figure 7: Afstęšar stašsetningar um 1700 skjįlfta į Hengilssvęšinu. Stašsetning og strik 38 misgengja, sem įkvöršuš hafa veriš meš innbyršis stašsetningum smįskjįlfta, eru merkt meš raušu, en misgengi kortlögš meš yfirboršsathugunum meš gulu. Į innfelldu myndinni er strik misgengjanna 38 sżnt į rósamynd. Algengasta stefnan er nęrri N-S.

N-S stefnan er rķkjandi sunnarlega į svęšinu, vestur af Hjallahverfi. Lķta mį į žaš svęši sem framhald af brotabelti Sušurlands. Smįskjįlftarnir žarna verša viš hęgri snišgengishreyfingar į nęr lóšréttum N-S sprungum, lķkt og skjįlftar ķ brotabeltinu (Pįll Einarsson og Jón Eirķksson 1982, Siguršur Th. Rögnvaldsson og Slunga 1994, Slunga o.fl. 1995). A-V stefnan er einkum algeng ķ hrinum į Hellisheiši og 25$^{\circ}$-30$^{\circ}$A er svipaš striki sprungna ķ Hengilssprungužyrpingunni.